Ο πόνος στο γόνατο είναι ένα συχνό πρόβλημα που επηρεάζει καθημερινά ανά τον κόσμο, ανθρώπους όλων των ηλικιών, αθλητές, ασκούμενους και μη. Είτε έχει προκληθεί από άμεσο τραυματισμό είτε παρουσιάζεται σαν μία σταδιακά όλο και πιο δυσάρεστη αίσθηση μετά από χρόνια καταπόνηση, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής του κάθε ατόμου.
Λόγω της ανατομικής πολυπλοκότητας της περιοχής (μυς, σύνδεσμοι, νεύρα, αρθρικά στοιχεία), των φοβερών δυνατοτήτων της στο να μας εξυπηρετεί στις καθημερινές ανάγκες μας αλλά και των διαρκώς αυξανόμενων απαιτήσεων του σύγχρονου τρόπου ζωής ,το γόνατο μας μπορεί να πονέσει κάτω από διάφορες αιτίες και συνθήκες. Η κατανόηση του τι συμβαίνει στο γόνατο μας και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί, μπορεί να αποδειχθεί πολύ ευεργετική για την ποιότητα ζωής μας.
Αρχικά όμως τι είναι πόνος στο γόνατο;
Είναι κάθε αδιαθεσία, ενόχληση ή δυσάρεστη αίσθηση στην περιοχή του γόνατος ,που περιλαμβάνει την ίδια την άρθρωση και των γύρω μυών και συνδέσμων. Διαφέρει σε ένταση, από ήπιο μέχρι έντονο εξοντωτικό πόνο, αλλά και σε διάρκεια, καθώς μπορεί να είναι μια στιγμιαία ενόχληση, περιστασιακή, ακόμη και επίμονη σε καθημερινή βάση. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανίζεται και στα δύο πόδια. Μπορεί να παρουσιάζεται ανάλογα με τον ιστό που έχει υποστή βλάβη στην πρόσθια πλευρά, στην οπίσθια πλευρά ή στα πλάγια του γόνατος.
Γιατί έχω πόνο στο γόνατο;
Τραυματισμοί: τραυματισμοί όπως διατάσεις ή ρήξεις συνδέσμων, θλάσεις μυών που σχετίζονται με την λειτουργία του, κακώσεις και κατάγματα αποτελούν κοινές αιτίες πόνου στο γόνατο. Τα παραπάνω μπορεί να προκληθούν από πτώσεις, ατυχήματα σε αθλητικές δραστηριότητες και προπονήσεις, ή ακόμη και από ανεξέλεγκτες στροφικές κινήσεις όπου το άτομο αναφέρει πως “έφυγε το γόνατο του”.
Υπέρχρηση: επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή υπερβολική χρήση και καταπόνηση μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις όπως τενοντοπάθειες-τενοντίτιδες ή θυλακίτιδες, προκαλώντας πόνο, φλεγμονή και δυσκολία στην κίνηση.
Αρθρίτιδα: η επικρατέστερη χρόνια κατάσταση που επηρεάζει τις αρθρώσεις και τις καθιστά επώδυνες και δυσλειτουργικές, βρίσκεται με μεγάλη συχνότητα ανα τον πληθυσμό στην άρθρωση του γόνατος και ταλαιπωρεί κυρίως μεσήλικες και γηραιότερους ανθρώπους. Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα και μετατραυματική αρθρίτιδα αποτελούν τους πιο συχνούς τύπους.
Ηλικία: όσο μεγαλώνουμε, σε άλλους περισσότερο σε άλλους λιγότερο έρχονται ορισμένες φυσικές αλλοιώσεις στους ιστούς του γόνατος όπως π.χ. ο χόνδρος ο οποίος αδυνατεί και σταματά να στηρίζει τα φορτία που δέχεται η άρθρωση με αποτέλεσμα τον πόνο και την δυσκολία στην κίνηση.
Παχυσαρκία: το υπερβολικό βάρος στο σώμα μας προκαλεί έντονες πιέσεις στις αρθρώσεις του γόνατος, κι αυτές “απαντούν” με πόνο και δυσφορία .
Σαρκοπενία: η σταδιακή μείωση της δραστηριότητας των μυών λόγω καθιστικής ζωής ή απουσίας κάποιας δραστηριότητας (γυμναστική, κολύμπι, τρέξιμο) σε συνδυασμό με τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα μας με το πέρασμα των χρόνων, μπορούν να μειώσουν τη σύσταση, τη δύναμη και την απόδοση των μυών με αποτέλεσμα η άρθρωση να μένει αβοήθητη το να αντισταθεί στις απαιτήσεις των κινήσεων και να προκαλείται πόνος.
Πως αντιμετωπίζεται ο πόνος στο γόνατο;
Ξεκούραση, Προστασία, Πάγος: κυρίως τις πρώτες μέρες μετά από ένα τραυματισμό, η ξεκούραση η αποφόρτιση και η προστασία του ποδιού είναι σημαντικές για να μειωθεί ο πόνος και το πρήξιμο. Ο πάγος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση του πόνου αλλά η παρατεταμένη χρήση του μπορεί να εμποδίζει την διαδικασία της φυσικής επούλωσης, οπότε χρήση με μέτρο.
Φυσιοθεραπεία: ένας φυσιοθεραπευτής μπορεί να σας ενημερώσει σωστά για τον πόνο σας,να σας εξηγήσει τις αιτίες και να σας εκπαιδεύσει πως να διαχειριστείτε τα συμπτώματα. Επίσης ένα σωστό πλάνο ενδυνάμωσης, κινητικότητας και ισορροπίας μπορεί να σας βοηθήσει να αφήσετε πίσω τον πόνο και να γίνετε περισσότερο ανθεκτικοί μειώνοντας το ρίσκο επανεμφάνισης του.
Φάρμακα / ενέσεις: αναλγητικά φάρμακα μπορούν να καθησυχάσουν τον πόνο και την φλεγμονή σε ορισμένες περιπτώσεις. Σε πιο επώδυνες καταστάσεις η έγχυση κορτικοστεροειδών να προσφέρουν ανακούφιση για ορισμένο διάστημα.
Χειρουργείο: σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως η ρήξη ενός συνδέσμου ή προχωρημένης αρθρίτιδας, η χειρουργική επέμβαση ίσως να είναι αναγκαία.
Μπορεί η άσκηση να βοηθήσει τον πόνο στο γόνατο;
Ναι,φυσικά! Ένα πρόγραμμα κατάλληλων ασκήσεων μπορεί να βελτιώσει την ευλυγισία,την δύναμη,την απόδοση του γόνατος στην καθημερινότητα ή στο άθλημα το οποίο κάνει ο καθένας. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό αποκατάστασης για τον κατάλληλο πλάνο θεραπείας και επανένταξης στις δραστηριότητες.
Πώς μπορώ να προλάβω τον πόνο στο γόνατο;
Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, μια δραστήριας καθημερινότητας και η αποφυγή συχνών υψηλής έντασης και διάρκειας καταπονήσεων μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες ή να καθυστερήσει της εμφάνιση του πόνου στα γόνατα καθώς μεγαλώνουμε.
Πότε να επισκεφτώ το γιατρό;
Σε περιπτώσεις που ο πόνος είναι έντονος, επίμονος και σε συνδυασμό με πρήξιμο, κοκκίνισμα και αίσθημα ζέστης στην περιοχή, είναι σημαντική η ιατρική παρακολούθηση και εξέταση.
Συμπέρασμα
Ο πόνος στο γόνατο είναι ένα συχνό πρόβλημα το οποίο οφείλεται σε διάφορες αιτίες και έχει αντίστοιχες λύσεις. Το να βρει κάποιος το λόγο για τον οποίο πονάει, με το να συμβουλευτεί έναν φυσιοθεραπευτή ή ορθοπεδικό, είναι το σωστό βήμα προς τη λύση του προβλήματός του, και την καλυτέρευση της ποιότητας της ζωής του.
Βιβλιογραφία
Mayo Clinic Staff. (n.d.). Knee pain. Mayo Clinic. Mayo Clinic.
Arthritis Foundation. (n.d.). Knee Pain. Arthritis Foundation.
WebMD. (n.d.). Knee Pain Overview. WebMD.
American Academy of Orthopaedic Surgeons. (n.d.). Knee Pain. AAOS.
Cleveland Clinic. (n.d.). Chronic Knee Pain. Cleveland Clinic.
Σημείωση: Αυτό το άρθρο έχει ενημερωτικό σκοπό και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά επαγγελματική συμβουλή από κάποιον ειδικό.
Άγγελος Γιακουμίδης, PT, MSc
Γεώργιος Πουλιανίτης, PT, OMT Candidate
